Bent u al vaker in Zuid-Afrika geweest?
Ik ben nog nooit in Zuid-Afrika geweest en vind het heel spannend en opwindend omdat ik het gevoel heb dat dit een transformatie voor mij gaat zijn. De afgelopen maanden merk ik dat het voor mij lange tijd een gestigmatiseerde taal was. Een taal die samenhing met apartheid en racisme. Nu ik in contact kom met Zuid-Afrikanen van allerlei afkomst en kleur, ontdek ik dat het niet zo ééndimensionaal is als dat ik altijd heb gedacht dat het was. Dat vind ik heel erg interessant.
Ook omdat ik in mijn boek over Toni Morrison dat nu net is uitgekomen, een nieuw onderzoek startte naar taal door haar Nobelprijs speech te vertalen. Die speech gaat over wat taal doet, hoe taal vrijmaakt en hoe taal verantwoordelijkheid geeft. Maar ook hoe taal kan onderdrukken.
Ik vind het wel heel bijzonder dat ik in vrij korte tijd heel anders tegen het Afrikaans ben gaan aankijken. Voordien zag ik het vooral als de taal van de onderdrukker en ik voelde mij daar erg ongemakkelijk bij. En nu door steeds te e-mailen met Theo Kemp die de residentie in Zuid-Afrika beheert en mij te verdiepen in de achtergrond en mij te verdiepen in de achtergrond ontdekte ik dat het Afrikaans een mengtaal is met verschillende taalwortels. En dat is niet alleen het Nederlands van de witte Afrikaanders. Ik zie ook hoe het Afrikaans gesproken wordt door gekleurde mensen, mensen die eruit zien zoals ik.
Ik ben heel benieuwd of mensen mij in Zuid-Afrika ook aanzien als gekleurd mens of dat ik daar toch gewoon Zwart ben. Ik identificeer mij als het laatste in Nederland, België en in Spanje waar ik ook woon. Zeer geïntrigeerd ben ik ook door Jake Gerwel, de schrijver van wie het huis is waar we heen gaan. Ik heb zijn werk en missie leren kennen. Dat is ook wel iemand waar ik meer wil weten. Dus behalve mijn roman waar ik aan wil werken en mijn theaterproject, denk ik dat ik onderzoek wil doen naar het Afrikaans, Winnie Mandela en Jake Gerwel.
Neske Beks is ’n skrywer en kunstenaar wat met vaardigheid verskeie kunsvorme kombineer. Haar debuutfilm Eigen Volk (2011) weef elemente van teater, gesproke woordkuns, sang, fiksie en niefiksie saam tot ʼn geslaagde en treffende geheel. In 2014 debuteer sy met die roman De Kleenex Kronieken, ʼn humoristiese kroniek van die gebeure in ʼn familie en ook in ’n dorp. Sedertdien het sy tekste in verskeie bundels, onder meer Zwart (2018), gepubliseer. Haar kinderboek Sala en Monk – Ons Samen verskyn in 2020 by die uitgewer Querido, en haar bundel essays genaamd Echo verskyn by dieselfde uitgewer in 2021. Sy dien op verskeie literêre, film- en teaterpanele en het reeds internasionaal pryse verower vir haar teater- en filmwerk. Sy is ook stigter en direkteur van Alphabet Street, ’n gilde vir swart skrywers, asook van Tank, ʼn redaksie- en dinktenk van kleur. In 2022 word sy ingehuldig as lewenslange lid van die Nederlandse Akademie van Kuns. Sy werk tans aan verskeie projekte waar sy haar kunstenaarskap met heling kombineer.
Tydens haar residensie in Paulet Huis sal sy werk aan haar nuwe roman en ʼn multidissiplinêre projek oor kulturele toe-eiening.
