A place where stories unfold

LITNET: n Onderhoud met Suzette Kotzé, een van die Jakes Gerwel Stigting se boekvroedvroue

Jy is dalk ’n soort vroedvrou, of hoe? Betrokke by die geboorte van die boek. Hoe doen ’n mens dit – om ’n manuskrip te help ontwikkel, en ook om dit sensitief aan te pak, vir ‘n verskeidenheid skrywers wat elk hul eie stories het om te vertel, uit verskillende agtergronde? Wat is die lekkertes, wat is die uitdagings?

Ja, die vroedvrou is ’n goeie beeld, want die geboorte van ’n boek is nie speletjies nie, dis dikwels “blood, sweat and tears”. Vir my is die mentorproses ’n voortsetting van wat ek al jare lank as manuskripkeurder doen. Waar jy met ’n keurverslag in vier of vyf bladsye probeer aandui wat met ’n manuskrip skort en waar dit nog kan verbeter, beteken die mentorskap dat ek saam met die skrywer kan sit en in besonderhede die tegniese aspekte kan verduidelik, byvoorbeeld die vereistes van goeie dialoog of ’n geslaagde spanningslyn. As daar groot veranderinge nodig is, soos aspekte van die intrige wat nie oortuig nie of ’n slot wat nie sterk genoeg is nie, kan ek voorstelle maak of ons kan oplossings soek wat die skrywer dan kan toepas.

Iets wat ek baie belangrik ag, ook omdat dit ’n projek vir debuutskrywers is, is om die skrywer te help om sy of haar skrywerskap beter te verstaan en verder te ontwikkel. As mentor kan ek direk vir die skrywer sê: Kyk, hierdie is wat jy goed kan doen, dis wat vir jou natuurlik kom, en met hiermee sukkel jy, so jy moet harder daaraan werk. Met ander woorde, leer ken jou sterk punte sowel as jou swak punte as skrywer. Ek het ook al geleer, spesifiek in Mei 2020 toe ons weens Covid op Zoom moes werk, om heel eerste ’n incheck-sessie met die skrywer te hê en te vra: Hoe gaan dit regtig met jou? As die skrywers om een of ander rede swaarkry in hulle persoonlike lewe, is dit iets wat ek moet weet en in ag moet neem – dit help nie om net voort te storm omdat daar ’n sperdatum is nie.    

Die lekkerste lekker van hierdie werk is altyd as die boek verskyn – om dit in jou hand te hou en te weet wat alles daarin gegaan het en hoeveel dit vir die skrywer beteken om hierdie prestasie te kon behaal. Ook om dan die skrywers se loopbane dop te hou en te sien hoe hulle groei en selfvertroue kry; om as spreker genooi te word na feeste, nominasies vir pryse, hulle verdere skryfwerk en publikasies te beleef.

Die grootste uitdaging van die werk is om van die begin af ’n goeie rapport met die skrywer op te bou. Sonder daardie vertrouensverhouding sal ’n mentorskap nie veel kan bereik nie. 

Voorblad foto: Jeremeo Le Cordeur

+ posts

Suzette Kotzé-Myburgh werk sedert 1990 in die uitgewersbedryf en vir die laaste een-en-twintig jaar is dit op ’n vryskutbasis. Sy het haar BA-graad met lof behaal aan die Universiteit Stellenbosch, gevolg deur ’n honneursgraad in joernalistiek. Suzette is ’n vaardige taalgebruiker en, benewens die teksredigering wat sy doen, het sy ook die volgende op haar kerfstok: manuskripkeuring en -ontwikkeling, vertaal- en proefleeswerk, projekbestuur en selfpublikasies, boek- en filmresensies (LitNetDie Burger, kykNET se Dagbreek) asook skrywersonderhoude (RSG se Skrywers en Boeke). Sy tree verder op as mentor vir teksredakteurs en as aanbieder van redigeringslypskole. Sy is die medesamesteller van Nuwe Kinderverseboek, Rympies vir Pikkies en Peuters, Rympies vir Kleintjies en Kleuters, Nuwe Stories 1, 2 & 3 en die US Woordfeesbundels vanaf 2016 tot 2019.

+ posts

Naomi Meyer, deesdae senior inhoudsbestuurder van LitNet, is ’n niepraktiserende prokureur. Ná haar regstudies en klerkskap in Bloemfontein voltooi sy haar meestersgraad cum laude aan die Universiteit van Kaapstad in die Departement Afrikaans en Neerlandistiek. Sy was in 2000 en 2001 voltyds betrokke by LitNet. Tussen 2002 en 2011 het sy in Ierland gewoon, waar sy by ’n regsuitgewer betrokke was, regsassistentswerk vir ’n prokureur gedoen het en viool by ’n musiekskool gegee het. Haar jeugroman Ruik jy die filmster het in September 2006 by Tafelberg verskyn en haar roman Web in 2017 by Queillerie.

Leave a comment

Your email address will not be published. Required fields are marked *